De vijfde dag rondreis Israel

We reden vanuit Jeruzalem naar beneden naar Jericho, één der oudste steden der wereld. 
Langs de route zie talloze "Josef en Maria" grotjes.  Je zou er zo een os en een ezel in verwachten!


Jericho is palestijns gebied, de gids mocht daar officieel niet komen en ging toen als toerist midden in de bus zitten.
In Jericho stopten we bij de (nazaat) van de boom waarin de tollenaar Zacheus klom toen Jezus Jericho bezocht.  Hij verleende Jezus onderdak, tot afschuw van de bevolking.
Onder zijn dak?? Bij hem?? Ja, juist bij hem, de zondaar.  (Zomaar!!)


We reden verder naar beneden langs de rivier de Jordaan, de westbank.
Dit is ook palestijns gebied.
Aan de overkant van de rivier zagen we Jordanie liggen. Deze jordaanvallei is het enige gebied waar het buurland Jordanie enige tuinbouw kan bedrijven en hier komt dus al hun groente en fruit vandaan.
Het begon inmiddels behoorlijk te regenen toen we arriveerden bij Beth She,an, een grote romeinse stad , waar veel van is overgebleven.

Dit is de hoofdstraat compleet met rioleringssysteem


Er is een thermae en een theater

Cor heeft zich verkleed voor het theater

Wij baalden van de regen, maar de palestijnen zijn er blij mee. Er is in de maand januari nog nooit zoveel regen gevallen. En dat mogen wij weer meemaken....
We reden verder langs verschillende kibboetsen, en hebben in een parkje een heerlijk broodje tonijn gegeten. We hebben ook nog een hele oude, originele kibboets gezien, met houten barakken. Dat deed ons ergens aan denken......
Als je in Israel, in het begin van de onafhankelijkheid, een tent opsloeg en er een muur omheen bouwde, was je citizen en had je recht op bescherming. 
De kibboetsen zijn van een hoog centerparcs gehalte zo te zien. 
Na de lunch reden we naar Nazareth, een overwegend arabische stad, wat ook duidelijk uitgedragen wordt. Allah is de enige en de ware, stond er op een spandoek te lezen.
In Nazareth bezochten we de Basiliek van de Annunciatie. Deze kerk is gebouwd op de plek waar Maria van de engel Gabriel de blijde doos, ik bedoel de blijde boodschap kreeg.
Dit is een moderne betonnen kerk, bestaande uit twee lagen, met in het midden een grote ronde opening. 

De glas in lood ramen

Vanuit zowel de bovenste als de onderste laag van de kerk, zie je de rotsgrond waar de Annunciatie zich heeft afgespeeld.

Naast deze kerk bevindt zich de werk/timmerplaats van Jozef, waar uiteraard een kerk overheen gebouwd is.

En nu zijn we een beetje kerkemoe.........

Vierde dag rondreis Israel

Vandaag is het een redelijk zonnige dag.  We hebben eerst Cassandra opgehaald en reden toen naar de KNESSET, het parlementsgebouw van de staat Israel, gebouwd van peperduur rood natuursteen en bekostigd door de beroemde Rothschildfamilie uit Engeland. 

Vóór het gebouw staat een 5 meter hoge menorah, met daarop de geschiedenis van israel afgebeeld.

Hierna bezochten we het Israel Museum, althans een klein gedeelte ervan. 

Buiten is een prachtige grote maquette van de stad Jeruzalem in de tijd van de tweede tempel. Je ziet hier ook goed dat Golgotha buiten de stadsmuren ligt.

Je ziet hoe enorm groot de tempel in die tijd was. Er is nu alleen nog een heel klein stukje muur over, de western wall, de klaagmuur.

In dit museum, binnen, worden de dode zeerollen, die in Qumran gevonden zijn, bewaard.

De oude teksten zijn geschreven in het hebreeuws, wat heel veel lijkt op het moderne hebreeuws. Joodse schoolkindertjes kunnen het lezen!

Vanuit hier vertrokken naar het museum Yad Vashem. Dit is het museum op de Herzl-berg ter nagedachtenis aan de 6 miljoen omgekomen joden tijdens de Holocaust. De naam komt van een tekst uit Jesaja: .... ik zal je in mijn tempel een gedenkteken voor je oprichten, ik zal je een onvergankelijke naam geven, die niet wordt uitgewist.

De toegang is de "weg van Rechtschapenen", hierlangs staan honderden namen van mensen (veel nederlanders!) die joden hebben geholpen tijdens WOII en iedere boom vertegenwoordigt een niet-jood die dat heeft gedaan.

In de Memorial Hall (Ohel Jiskor) staan de namen van de 22 concentratiekampen vermeld en brandt een eeuwigdurende vlam bij gedempt licht.

De laatste mars, van Nathan Rapoport

Heel indrukwekkend was het monument van de familie Spiegel. Zij brachten hun zoontje bij mensen onder, in de hoop dat hij het zou overleven. De ouders overleefden, maar juist het zoontje is omgebracht.  In het Spiegel-memorial is het volslagen donker. Je loopt langs een leuning schuifelend naar binnen. Omhoog twinkelen kleine lichtjes, sterretjes en namen van omgebrachte kinderen én hun leeftijd worden tijdens het schuifelen opgenoemd.

Je komt er heel stil uit.

We zijn daarna het museum zelf ingegaan, waar je geen foto's mag maken. Het geeft de jodenvervolging weer vanaf de eeste verorderingen tegen joden tot en met de bevrijding uit de kampen. 

We zijn daar doorheen gesjeesd omdat we om 13 uur weer terug moesten zijn. Het was er ongelooflijk druk. We hadden daar eigenlijk wel de hele dag willen kijken.

Een filmpje vooral bleef me bij van het musum, twee kindjes (broertjes, zusjes, vriendjes?) zitten vel over been in vodden op straat in het getto in warschau, armpjes om elkaar heen.

Eentje zakt weg, het andere kindje aait hem in het gezicht en klopt hem aan, dan gaan oogjes weer  open en zakt weer weg en dat gaat zo even door.

Daarna op naar Bethlehem, de herdertjes lagen bij nachte!

Eerst een bezoek aan de grot waar de engelen aan de herdertjes de geboorte van Jezus aankondigden, bij Beit Sahur.

Hier heb ik het kruisje van olijfhout voor Kuubs hostparents gekocht.

Daarna gingen we naar de Geboortekerk in Bethlehem, de plek waar Jezus geboren is, en waar de kribbe heeft gestaan.

Ingang van de Geboortekerk,  de ingang is slechts 1.30 m. hoog, je moet heel diep buigen!

De geboortegrot ligt onder het altaar, via een trapje kom je in de grot.

De geboorteplek wordt gemarkeerd door een ster in een marmeren plaat.

Aan de andere kant heeft de kribbe gestaan

Er is zo'n kermis van gemaakt, je kan je er geen stalletje met os en ezel bij voorstellen.
Maar op de weg van Jeruzalem naar Jericho zie je vele grotten zoals die van Jozef en Maria, die in oorspronkelijke staat zijn.

Het olijfhouten kruisje

Dit is een gezegend kruisje!

Vanaf de geboortekerk liepen we terug naar ons hotel, dat in Bethlehem lag.

Een straatje in Bethlehem

3e dag rondreis israel 28 januari 2012

Derde dag israel, zaterdag 28 januari 2012

Heerlijk geslapen in het hotel in Bethelem, met een extra dekentje, want het is KOUD!

Vannacht heeft het geregend, maar dit is een droge, redelijk zonnige dag.

We reden weer via het checkpoint Bethlehem uit en via Jeruzalem de berg af, naar de woestijn van Judea, over de weg van de barmhartige Samaritaan. (Samaritanen waren toentertijd een niet al te best aangeschreven volk, maar werd door Jezus aangewezen als "naasten"ivm verlenen van naastenliefde.

We reden ongeveer 2 km naar beneden en het weer veranderde meteen.Én vanuit het overvolle Jeruzalem ben je zó in de inmense leegte van de woestijn. We stopten bij de grotten van Qumran.

Daar zijn in 1947 de Dode zeerollen gevonden. Een herdersjongen, op zoek naar een schaap, ontdekte kruiken met rollen tekst erin.

In de 2e eeuw v.Chr. woonde hier een orthodoxe secte, de Essenen, die de wetten van Mozes strikt  naleefden. 

Zij schreven o.a. de volledige tekst van Jesaja op, het is de oudst bekende versie, nu bewaard in het Israel Museum in Jeruzalem.

In het Qumran National Park kregen we een film te zien over die gemeenschap in die tijd en we wandelden door het gebied.

Na Qumran vertrokken we naar .......MASADA!!

Er was een wandelpad naar boven, maar wij gingen met de kabellift. We stapten uit en waren meteen onder de indruk van het geweldige uitzicht over de woestijn.

Op Masada heeft David zich tijdens zijn vlucht voor koning Saul teruggetrokken.

Herodes heeft de berg uitgebreid tot een sterk fort, waar na de verwoesting van de tempel in Jeruzalem 70 n.Chr. de Zeloten naar toe vluchten. Door middel van uitgebreide water cisternen konden grote hoeveelheden water bewaard worden.

Ook konden grote voedselhoeveelheden bewaard worden. Er was een synagoge en een badhuis, een complete stad bevond zich boven op die berg.

Dit is vloerverwarming van de thermae

Door deze voorzieningen konden de joden de belegering van de romeinen 3 jaar weerstaan. Beneden de berg Massada lagen de romeinse legerkampen.  

De zeloten besloten uiteindelijk tot collectieve moord. (zelfmoord is bij joden verboden). Op scherven werden namen  van de mannen geschreven, en 10 ervan werden uitgekozen om 960 mensen te vermoorden. 1 Man bracht de andere 9 om, zodat maar 1 persoon zelfmoord hoefde te plegen.

Twee vrouwen en hun kinderen hebben zich verstopt in cisternen en konden het navertellen.

Masada is het symbool van Israels standvastigheid geworden.

 Bar Mitzwa gewordt gevierd onder het motto "Masada zal nooit meer vallen".

Vanaf Masada zie je nog beneden de quadranten liggen van de romeinse legereenheden.

We gingen weer met de kabelbaan naar beneden. 

Masada is Unesco Werelderfgoed en ontvangt de hele wereld daar en daar is wel op gerekend, genoeg (schone) toiletten  en diverse eetgelegenheden.

Het deed me denken aan de Koningsvallei in Egypte, wat ook Unesco Werelderfgoed is.

Daar wordt je ontvangen door hordes kooplui die je allemaal hetzelfde setje kaarten te koop aanbieden. Bij de wc's staan tien man je wc-papier te verkopen en niemand daar maakt die wc's schoon. Het kan ook anders!

Met de bus gingen we weer richting Dode Zee, waar we de AHAVA fabriek bezochten.

Die maakt allerlei producten van de  modder en mineralen van de Dode Zee.

Veel mensen met huidproblemen kuren in de Dode Zee. Het zoutgehalte van de dode zee is meer dan 30%. Je kan niet zwemmen in dit water, je wordt meteen omgekieperd. Je mag ook niet spetteren en geen kopje onder.

Cor had dat natuurlijk niet gehoord en dook in het water, nou dat heeft ie geweten!

Je blijft vanzelf drijven!

Niet te geloven, maar het is cor die daar drijft!!

Heel goed voor je huid is een modderbad van dodezeemodder, daar wordt je huidje prachtig van! Carla en ik willen dat wel proberen. Op het strand stonden twee tonnen met modder klaar .

De randen van de dode zee hebben allemaal korsten zout, het worden gewoon stenen.

Het is ook het diepste punt op aarde, 400 m. onder de zeespiegel. 

Ik heb daar nog een lekker cremepje gekocht voor 44 shekel, kan ik het thuis nog eens beleven.

We reden hierna terug uit de woestijn, de berg weer op richting Jeruzalem. Het begon te regenen en te waaien. Het leek Sodom en Gomorra wel.

Tweede dag rondreis Israel, vrijdag 27 jan 2012

Vanochtend vroeg na ons ontbijtje in de koude eetzaal zijn  we op pad gegaan. De koppen werden geteld door de chauffeur en we gingen eerst weer door dat wonderlijke checkpoint bij de "poort" van Bethlehem. Langs de weg hebben we Cassandra opgepikt, die niet in Bethlehem mocht komen als jood en toen .......op naar Jeruzalem!

We zijn gedropt op de Olijfberg, vanwaar we een prachtig uitzicht hadden op de oude stand, met de Tempelberg, de El Aqsa moskee en de H. Grafkerk. Het waaide enorm en was erg koud. We keken ook over een der oudste joodse begraafplaatsen ter wereld. Hier liggen heel wat beroemde mensen begraven, maar alle graven lijken op elkaar. Voor god is iedereen gelijk! Op alle graven lagen allemaal steentjes, dat is een joods gebruik. Een jood wordt binnen 24 uur begraven, niet in een kist, maar in een gebedsdoek. Alleen militairen worden in een kist begraven.

Joden worden niet gecremeerd, alleen begraven . Een joods graaf mag nooit geruimd worden, want eens komt de Messias, en komen dan de doden tot leven? Voor de joden is het dan ook des te schrijnender dat in WO2 de joden massaal verbrand zijn.

Onderweg, lopend naar beneden, naar de tuinen van Gethsemane, komen we grote groepen Afrikanen tegen. Dat was leuk om te zien, mensen in de gebatikte katoenen zomerkleding met daaroverheen een dikke winterjack en een muts op, voeten met sokken in sandalen.
We kwamen bij de tuin aan, waar Jezus zijn laatste avond met 2 leerlingen heeft doorgebracht.
Hij wilde met hen bidden en waken, maar ze vielen in slaap.Jezus werd uiteindelijk verraden en aan de Farizeeers overgeleverd. Naast de Hof van Olijven staat de Basiliek van de Doodstrijd. Midden in de kerk steekt een stuk rots omhoog, omringd door een ijzeren rand met scherpe punten, voorstellende de doornenkroon,  de Rots van de Doodsstrijd, waar Jezus gebeden zou hebben, voor hij door Judas verraden werd.

Hof van Olijven, Gethsemane

Basiliek van de Doodsstrijd


In deze kerk werd juist een mis gegeven door een chinese/indische priester, eromheen allemaal aziaten, vrouwen met kanten sluiers, heel devoot, daarachter al die afrikanen met die winterjacks.... ik moest er toch ff het mijne van weten en sprak buiten een vriendelijk uitziende neger aan.
Hij vertelde dat ze uit  Nigeria kwamen. De nigeriaanse overheid subsidieert voor de katholieke inwoners de reis naar Jerusalem. Elk jaar mogen 15.000 nigeriaantjes op staatskosten naar israel. Vandaar . Zomaar!


Met de bus reden we een klein stukje naar de Dung Gate. Dit is de laagste gelegen toegangspoort tot de oude stad, waar vroeger al het stadsafval doorheen afgevoerd werd.
Vandaar liepen we richting Western Wall, de klaagmuur!
Eerst natuurlijk door een safety point, tassencontrole etc en we arriveerden op het grote plein.
De klaagmuur is het enige overblijfsel van de Tempel, die in 70 n.chr. verwoest is. Dit is een der heiligste plaatsen ter wereld van de joden. we hebben op de maquette in het Israel-museum gezien hoe groot die tempel geweest moest zijn, enorm.......

Dit is de maquette, de oude stad Jeruzalem, met op de achtergrond de tempel.


De muur is verdeeld in een groot stuk voor de heren, die hun beklag mogen doen, en voor de dames is de rest, door een schutting gescheiden. Heel grappig, er staan allemaal stoeltjes en daar kan je op gaan staan. Dat doen de dames dus naar de heren en in mindere mate, ook andersom. Waarom dat is? Je kan ook gewoon op het plein alles overzien, maar ja, ik ben ook op zo'n stoeltje gaan staan om cor met zijn keppeltje te fotograferen.

Bij de klaagmuur staan (vooral) de orthodoxen in zwarte kleding, met hoed en pijpekrullen en thora in de hand gebeden te prevelen, ondertussen naar voor en achter wiebelend. De muur zit vol gestopt met klein opgevouwen briefjes, tegenwoordig kan je ook smsjes naar de muur sturen.

Dit is de heren afdeling

Even gluren bij de buren


Na de klaagmuur bezochten we de Via Dolorosa. Dit is de lijdensweg die Jezus af moest leggen met het kruis op zijn rug. De lijdensweg telt 14 staties, een kenmerk, een voorval in de lijdensweg. 

De lijdensweg telt 14 staties, een statie is een kenmerk, een voorval in de lijdensweg.
De vijfde statie is de plek waar Jezus tegen de muur steunde en waar simon van Cyrene hem gaat helpen bij het dragen van het kruis.

De zesde heb ik ook gezien, Veronica droogt het zweet van jezus' gezicht (Vera Nica = het ware gezicht). 






De laatste vijf staties bevinden zich in de kerk van het Heilig Graf.
Deze kerk wordt beheert door de Grieks-orthodoxen, de Armeens-katholieken, de Kopten en de Latijnen.

In de Heilig Graf kerk ga je via het grieks-orthodoxe gedeelte de trap op. Je komt dan op Golgotha, waar Jezus aan het kruis hing. De plek is onder een altaar. Je moet knielen en dan kan je je hand op dat stuk rots leggen, waar het kruis heeft gestaan. Aan weerskanten zie je de stukken rots waar de twee andere kruisen op hebben gestaan.

Het is zo'n kermis daar, je hebt zo'n beeld van een eenzame heuvel met wat kruisen, en zo zal het vroeger wel geweest zijn, maar nu is het een drukte van jewelste daar en de diverse beheerders vechten elkaar daar zo nu en dan de tent uit.
Via een andere trap ga je weer naar beneden en komt dan bij een kerkje in de kerk. Heel mooi, de basiliek heeft een grote koepel en dat licht van boven viel precies recht in dat kerkje, op de marmeren grafplaats van jezus. In deze ruimte mocht je van de bewaking even naar binnen. Het was daar ook heel druk. Ik ben achter de rij aangesloten, Cor geloofde het wel en bekeek het van een afstandje. Binnen heb ik een kaarsje aangestoken en werd er toen heel gauw uitgejaagd door een grieks-orthodoxe priester. Rondom werden hele trossen kaarsen aangestoken, meteen weer gedoofd en als relikwie meegenomen.
Bij de entree ligt de zalvingsteen, waarop Jezus na zijn dood op gezalfd werd, die moest ook even aangeraakt worden. Er werd heel veel bij gebeden.

Vanuit de H. Grafkerk gingen we weer de kou in naar een restaurantje om shoarma te eten. Daarna bezochten we de kerk ter ere van Maria, die door duitsers werd onderhouden. Dit heet het Dormitorio. Beneden waar de grafkist van Maria ligt zijn mooie mozaieken van bijbelse vrouwen zoals Ruth, Esther, Eva en nog wat anderen. Na dit bezoek waren we wel wat kerkmoe, nou ja Cor dan. Wie liepen terug naar de bus en op straat zagen we allemaal orthodox-joden lopen , nee rennen. Het was natuurlijk bijna shabbat en de mannen liepen allemaal met een handdoek over hun schouder. Gingen ze naar een mikwe (ritueel bad)? De gids wist het niet. 
Die vrome joden hebben zo'n eigenaardige manier van lopen, altijd supersnel, met hun neus in de lucht, kijken links noch rechts, ze zien je echt niet staan.
De joodse vrouwen hebben minder haast, zijn zeer bleek om te zien, hebben hun haar in een netje, sjaal of dragen een pruik, altijd donkere rok aan en natuurlijk achter de kinderwagen, met een aantal koters erom heen.
Op vrijdagavond, als het donker wordt, mogen ze niet meer autorijden/werken/iets met electra doen en dat duurt tot zaterdagavond zonsondergang. Dit hield dus in dat het heerlijk rustig op de weg is.  We waren gauw in het hotel, beheerd door palestijnen, die hebben die regels allemaal niet. Lekker op de kamer gebleven, na deze lange dag.